Bir efsanenin öyküsü: Hür Adam filmi

Ersin Çelik’in haberi

Bediüzzaman Said Nursi’nin hayatının anlatıldığı ”Hür Adam-Bediüzzaman Said Nursi” filminin basın gösterimi yapıldı. 7 Ocak’ta vizyona girecek filmin basın gösterimi, Cevahir Megaplex Sinemaları’nda yapıldı.

Gösterimi, Said Nursi’nin hayatta kalan son öğrencilerinden ve dava arkadaşlarından Salih Özcan, sinema yönetmenleri Atilla Dorsay ile Mesut Uçakan, Yeni Şafak Gazetesi yazarı Ali Murat Güven, Haber 7 Genel Yayın Yönetmeni Yaşar İliksiz, Mehtap TV Yayın Yönetmeni Hedis Alıcı, Said Nursi’yi canlandıran Mürşit Ağa Bağ’ın yanı sıra çok sayıda basın mensubu da izledi.

Filmin yapımcısı ve yönetmeni Mehmet Tanrısever, gösterimden önce yaptığı açıklamada, “20 yıllık bir yönetmenlik hayatım var. Said Nursi gibi çok önemli bir şahsiyetin hayatını anlatan filmi çekmek gurur verici” dedi.

KÜRT SAİD’İN “TÜRK KARDEŞLİĞİ” VURGUSU

Filmde, çoğu zaman Güneydoğu’daki ayaklanmayı başlatan Şeyh Sait’le karıştırılan ve “Kürt Said” olarak da anılan Osmanlı’nın son, Cumhuriyet’in ise ilk dönemlerinin önemli kanaat önderlerinden İslam alimi Said Nursi’nin Türk kardeşliği ve Cumhuriyet’i sahiplenmesi ön plana çıkarıldığı gözlemlendi. Said Nursi filmde, talebelerine Türk kardeşliğini vurgularken “Bana hiç bir gerçek olan Türk zalimlik yapmadı, işkence yapmadı” diyor.

ATATÜRK FETVADA İÇKİ VE KIYAFET ESNEKLİĞİ İSTİYOR

Said Nursi’nin çocukluğundan, Şark Cephesi’nde düşman askerlerine karşı bölge halkını toparlaması, sürgün hayatı ve yargılanma süreçlerinin ele alınıdığı filmden en dikkat çeken sahnelerden birisi ise Atatürk ile girdiği tartışma. Atatürk’ün, inkılaplara destek olması, içki ve kıyafet konusunda esnek fetvalar vermesi yönündeki istekte bulunması karşısında Said Nursi, yerinden kalkarak odayı terk ediyor. Said Nursi’nin yargılandığı sahnede savunmasını yaparken Mustafa Kemal Atatürk’ten “Merhum Paşa” diye bahsetmesi de dikkat çekiyor.

TANRISEVER SAİD NURSİ’Yİ KARŞILIYOR

Filmin final sahnesinde Said Nursi’yi Şanlıurfa’da karşılayan kalabalığın arasında yer alan Yönetmen Mehmet Tanrısever, Bediüzzaman ile sohbet ediyor. Haber 7’ye yaptığı açıklamada daha önce çektiği filmlerde de kısa sürelerde rol aldığını belirten ve Hür Adam’daki sahnesinin çok özel olduğunu kaydeden Tanrısever, “Çekim esnasında kendiliğinden gelişen bir süreçti. O anda oynamak istedim. Rol icabı da olsa Bediüzzaman Said Nursi Hazretlerini karşılama onuruna nail oldum.” diye konuştu.

“SAİD NURSİ İSYANCI OLARAK BİLİNİYOR”

Hür Adam’ı Nur talebelerine ithaf eden Tanrısever film hakkındaki düşüncelerini ise şöyle aktardı: ”Said Nursi bilinmiyor. Said Nursi, bir zalim gibi, bir isyancı gibi biliniyor Türk toplumunda. Onun misyonunu, düşüncelerini, fikirlerini Türkiye’ye ve dünyaya tanıtmak istiyorum. Filmi izleyenler, onun ne kadar hümanist, ne kadar gerçekçi, ne kadar sevgi dolu ve ne kadar merhametli olduğunu görecekler. Böyle bir insanı tanıtmak benim için büyük bir şeref”

Çekimlerin 15 ay sürdüğünü, filmde 1000’den fazla kostüm ve 2 bin 500 objenin kullanıldığını anlatan Tanrısever, müziklerin Prag’da, ses işlemlerinin ise İngiltere’de yapıldığını söyledi.

ATATÜRK’LE TARTIŞMA SAHNESİ

Said Nursi’nin Atatürk ile tartışma sahnesini de değerlendiren Mehmet Tanrısever, “Said Nursi ile Mustafa Kemal Atatürk yeniliklerle ilgili düşüncelerini karşılıklı söylüyorlar, tartışıyorlar” dedi. Filmin, Türk-Kürt kardeşliğini anlattığını belirten Tanrısever, filmi Fethullah Gülen’in izleyip izlemediği sorusunu da, ”Evet, izledi ve beğendi. Birkaç sahne ile ilgili düşüncelerini söyledi, değişiklikleri yaptık. Filmi ona ithaf etmiştim, istemediği için kaldırdım. Filmin başında ayetler de vardı, onları da kaldırdık” şeklinde cevap verdi.

YAŞAR İLİKSİZ’İN NOTU: 10 ÜZERİNDEN 7

Filme sanatsal anlamda 10 üzerinden 7 notunu veren Haber 7 genel Yayın Yönetmeni Yaşar İliksiz, “Film genelde başarılı.  Her yönüyle önemli çağın ve geleceğin icaplarını iyi analiz edip, tavrını ona göre belirlemiş büyük bir alimin hangi özelliklerinin öncelenmesi gerektiği açısından tabi ki eleştiriye açık olmaya mahkumdu… Herkes baktığı yere göre “Şurası kesin olmalıydı, bu açıdan eksik” diyecektir kuşkusuz ama ortaya ne çıkarsa çıksın bu tarz eleştiriler kaçınılmazdır.” dedi.

“KÜRT YİĞİDİ’NİN DESTANI”

“Filmi bu hali ile bir Kürt yiğidinin yazdığı Türk destanı olarak özetleyebilirim” diyen Yaşar İliksiz’in film hakkındaki genel görüşü şöyle: “Ben siyasi çizgisinin gideceği yön konusundaki vurguyu garipsedim. Onun haricinde filme emeği geçenleri gerçekten tebrik etmek gerekiyor…  Çünkü Said-i Nursi’nin ne kadar Kürt ne kadar Türk olduğu konusundaki siyasi polemiğinin içinden başarı ile sıyrılmış… Filmi bu hali ile bir Kürt yiğidinin yazdığı Türk destanı olarak özetleyebilirim. Filmin Atatürk’e bakışını merak ediyordum. “Merhum Paşa da biliyordu” ve “Ankara’nın kafasını çok karışık gördüm” cümleleri Nursi’nin Mustafa Kemal olgusuna ve Cumhuriyet’in varlığına bakışının kesinlikle doğru teşhis edildiğini gösteriyor… Ankara’daki müzakerenin senaryonun kurgusundaki yerini beğendim ama tartışmanın içeriği benim edindiğim bilgilere göre daha sertmiş, o açıdan yumuşak buldum…

Filmde, Nursi’nin hayatındaki olağanüstülüklerin, doğal şartlar içerisinde sunumu Nursi’nin Allah’ın mucizelerini yorumlamasıyla örtüşmesi de beni  sevindirdi. İlahi yardımların insana Allah tarafından doğal şartlar oluşturularak ulaştırılmasının ihmal edilmemesine sevindim… Bana göre filmin en başarısız yeri “Zındıka Komitelerinin” somutlaştırılmasıydı. Çok karikatürize kalmış tipler… Ama o kadar kusur kadı kızında da olmuş. Dediğim gibi çok zor ve cesaret gerektiren yükün altından başarı ile çıkılmış… İleride daha çok sayıda Nursi’nin hayatını eksen alan pek çok film seyredeceğiz… Hür Adam bu yolda atılmış ilk ve dolayısı ile en zor adımdı. “

BEĞENİ ÖLÇÜLERİMİN ÜSTÜNDE

Gösterimden sonra film hakkında yorum yapan Yeni Şafak gazetesinin sinema eleştirmeni yazarı Ali Murat Güven, özellikle Said Nursi’yi canlandıran Mürşit Ağa Bağ’ın oyunculuğuna dikkat çekti. Bağ’ın rolüyle adeta özdeşleştiğini kaydeden Güven, oyuncuyu basın mensuplarının önünde tebrik etti. Ali Murat Güven film hakkında ise şunları kaydetti: “Benim beğeni ölçüm farklıdır. Eleştirdiğimi sert eleştirir, beğendiğimi ise sahiplenirim. Hür Adam’ı çok beğendim. Beğeni ölçülerimin de çok ötesinde. Özellikle birkaç sahnesinde gözyaşlarım aktı. Umduğumun da ötesinde bir film olmuş. Türkiye’deki dindar yönetmenlerin bir çabaları var. Ellerinden geldikçe içinde bulundukları toplumu doğru bir şekilde anlatmaya çalışıyorlar. Her günü çile ve ızdırapla doluyken böyle bir filmden hareketli sahneler beklenmemeli. İzleyicilerimiz her filmden bir Avatar ve Matrix tadı almaktan vazgeçmeli.”

Haber 7