İsrail’in ekonomik sorunları büyüyor

Tarihinin en büyük mali krizini yaşayan İsrail’de önce Tel Aviv Borsası’nda düşüşler başladı, şimdi de toplu işten çıkarmalar. Ülkedeki hayat pahalılığı ise İsrailliler’i sokaklara döktü. Yaklaşık 50 gündür süren “İnsanlar, sosyal adalet istiyor” adlı eylemleri nedeniyle tansiyon da giderek yükseliyor.

İsrail’in ekonomik verileri ise 2009 ve 2010 yılları için bütçe açığını sırasıyla yüzde 6 ve yüzde 5,5 olarak gösteriyor. İsrail Mali Bakanlığı’nın bütçe dengeleri ve borcun milli gelire oranında açıkladığı rakamlar da ekonominin durumunu gözler önüne seriyor.

Merkez Bankası’nın yılın ilk raporuna göre, 2011 yılının ilk yarısında ticari açık artarak 7,2 milyar dolar oldu. Ocak-Temmuz dönemi itibarıyla İsrail’in ihracatı içinde ABD 12,3 milyar dolar ile ilk sıraya yerleşirken, bunu Hong Kong 3,2 milyar dolarla ikinci sırada izliyor. İhracattaki ilk 5 ülkenin diğerleri Belçika, Hindistan ve Hollanda olarak sıralanırken, Türkiye, bu dönemdeki 1,1 milyar dolarla en çok ihracat yapılan ülke olarak 8. sırada bulunuyor.

TÜKETİM RAKAMLARI

İsrail ekonomisinde özel tüketim, yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 8 artmasına karşın, ikinci üç aylık periyotta sadece yüzde 2,2 oranında artış gösterdi.

Uzmanlar, orta sınıfın, özellikle artan yüksek vergiler ve tüketici fiyatlarının maaşlara yansımaması protestoların artmasında büyük etken olduğu görüşünde birleşiyor. Dünyanın en zengin Yahudi’si olarak bilinen kimi iş adamlarına ait şirketlerin borsa değerinin yüzde 80’e varan düşüşler yaşamasıyla milyar kayıplarının milyar dolarları bulduğu belirtiliyor.

TİCARİ İLİŞKİLERDE DEĞİŞİKLİK YOK

İsrail Türkiye için yeni teknolojiler açısından önem taşırken, İsrail’in dış ticaretinde Türkiye önemli bir yer tutuyor. İsrail Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Uryel Linn, Türkiye ile krizin büyütülmesinin İsrail sanayisine ciddi zarar verebileceği görüşünde.

Linn’e göre, eğer Türk yetkililer, İsrail ile ticari ilişkileri kısıtlamaya karar verirse, İsrail önemli bir partnerini kaybedecek.

Şimdilik iki ülke anasındaki ticari ilişkiler etkilenmezken, bu yıl Türkiye-İsrail karşılıklı ticaretinin 4 milyar doları bulması bekleniyor. Yılın ilk yarısında 2010’un ilk yarısına göre yüzde 26’lık artışla 2 milyar dolarlık hacim yakalanmış durumda.

İsrailin Türkiye’ye ihracatı bu yılın ilk yarısında geçen yıla göre yüzde 39 artış göstererek 648 milyon dolardan 950 milyon dolara çıktı. İthalatı ise aynı dönemler itibariyle yüzde 16 artarak 907 milyon dolardan 1,05 milyar dolara çıktı.