Merkez Bankasından %20 sınırı

Merkez Bankasının internet sitesinden yapılan duyuruda, Merkez Bankası’nın temel fonlama aracı olan bir hafta vadeli repo ihalelerinin 20 Mayıs 2010 tarihinden itibaren miktar ihalesi yöntemi ile yapıldığı, ihalelere ilişkin hususların 20 Mayıs 2010 tarih 2010-25 sayılı basın duyurusuyla kamuoyuyla paylaşıldığı anımsatıldı. Buna göre mevcut durumda her bir kuruluşun en fazla ilan edilen ihale tutarı kadar teklif verebildiği, gelen tekliflerin toplamının ilan edilen ihale tutarından az veya eşit olması durumunda tekliflerin hepsinin kazandığı kaydedildi.

Açıklamada, gelen tekliflerin toplamının ilan edilen ihale tutarını aşması durumunda, ihale tutarının kuruluşlara, ihale tutarının toplam teklif tutarına oranı ile her bir kuruluşun toplam teklifinin çarpılması yoluyla dağıtıldığı belirtildi.

Aktif olarak kullanılmaya başlanan zorunlu karşılık oranlarının arttırılmasının 2011 yılında Türk lirası piyasasındaki likidite koşullarının belirgin bir şekilde daralmasına neden olduğu ifade edilen açıklamada, bu gelişmeyle birlikte repo ihalelerinde, kuruluşların zaman zaman ihtiyaçlarının üzerinde teklif vermeye basladıklarının gözlendiği kaydedildi. Örneğin miktar ihalesine geçilen 20 Mayıs 2010 tarihinden itibaren yıl sonuna kadar geçen dönemde toplam teklif miktarının ihalede verilen miktara oranının ortalama 3,3 iken, 2011 yılında bugüne kadar gerçekleşen işlemler için söz konusu oranın 7,5 olarak gerçekleştiğine işaret edilen açıklamada, buna karşın, zorunlu karşılık oranlarındaki artış nedeniyle piyasadaki likidite miktarının önemli ölçüde daraldığı 15 Nisan 2011 tarihinden bu yana yaşanan dönemde repo ihalelerinde herhangi bir kuruluşun borçlanma tutarının ihale tutarının yüzde 17’sini geçmediği hatırlatıldı.

Açıklamada, şöyle denildi:

”Bu çerçevede her tür piyasa gelişmesi yakından takip edilerek kuruluşların ihtiyaçları oranında teklif vermelerini sağlamak suretiyle likidite yönetiminin etkinliğini artırmak ve Merkez Bankasınca sağlanan likiditenin sistem içinde daha dengeli dağılmasına katkıda bulunmak amacıyla, 5 Ağustos 2011 tarihinden itibaren her bir kuruluşun ihalelere verebileceği toplam teklif tutarının, ilan edilen ihale tutarının en fazla yüzde 20’si ile sınırlandırılmasına karar verilmiştir. Örneğin, ihale tutarının 10 milyar Türk lirası olarak ilan edildiği bir günde her bir kuruluş ihaleye en fazla 2 milyar Türk lirası teklif verebilecektir. Bu örnekte; ihaleye gelen toplam teklif tutarının 16 milyar Türk lirası olduğunun varsayıldığı durumda, kuruluşun kazandığı tutar 1,25 milyar Türk lirası olacaktır.

Likiditede öngörülemeyen nedenlerle sıkışıklık ortaya çıkması halinde açılabilecek olan bir hafta vadeli gün içi repo ihalelerinde, söz konusu yüzde 20’lik sınırlama geçerli olmayıp, kuruluşların gönderebilecekleri teklif miktarı ilan edilen ihale miktarı ile sınırlı olmaya devam edecektir. Miktar ihalesine ilişkin mevcut diğer kurallar geçerliğini koruyacaktır.”

Açıklamada, Merkez Bankasının bu güne kadar olduğu gibi bundan sonra da her türlü piyasa koşulunda piyasanın ihtiyacı olan likiditeyi sağlamaya, kuruluşlar arasında likiditenin dengeli bir şekilde dağılmasına gereken özeni göstermeye devam edeceği bildirildi.