Alevi sorununa Alevi formulü

Devlet Bakanı Faruk Çelik başkanlığında yürütülen ‘Alevi Açılımı’ çalışmalarında kritik viraj. Cemevlerinin hukuki statüsünün belirlenmesi için hafta başında Ankara’da yapılan çalıştayda, önemli prensip kararları alındı. Toplantıya katılan Alevi hukukçular ve teoloji uzmanlarından oluşan komisyon, cemevlerinin ‘İnanç ve Erkan Merkezi’, Alevi dedelerinin de ‘İnanç Önderi’ olarak tanımlanması konusunda görüş birliğine vardı. Alınan önemli kararlar arasında, Diyanet Vakfı gibi kapsamlı bir Alevi Vakfı kurulması da bulunuyor. Bakan Çelik, mutabakata varılan konularda teknik ve hukuki taslak düzenlemeleri için harekete geçiyor. Cemevleri ve Alevi dedelerinin hukuki statüsüne ilişkin taslak formül şöyle:

İNANÇ VE ERKAN MERKEZİ
Cemevleri ilk kez hukuki bir statüye kavuşturularak ‘İnanç ve Erkan Merkezi’ adını alacaklar. Hazırlanacak taslak mevzuatta, ‘İnanç ve Kültür Merkezi’ alternatifi de önerilecek. Alevi dedeleri ise aynı taslak mevzuat kapsamında ‘İnanç Önderi’ olarak tanımlanacak.
İnanç ve Erkan Merkezi adını alacak olan cemevleri, yasal düzenlemeyle Başbakanlık’a bağlı bir genel müdürlük veya Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı yeni bir daire statüsüne kavuşacak. İnanç ve Erkan Merkezi’nin hangi kuruma bağlı olacağı, kuruluş kanunu taslağının Bakanlar Kurulu’nda görüşülmesi sürecinde netlik kazanacak. İnanç ve Erkan Merkezi’nin, personel, bütçe, taşra ve merkezine ilişkin düzenlemeler de kuruluş kanunun da yer alacak. Ülke genelindeki cemevlerinin yakıt, kira, elektrik ve su gibi giderleri, genel müdürlük veya daire başkanlığı olarak görev yapacak İnanç ve Erkan Merkezi tarafından karşılanacak.

ALEVİ VAKFI GELİYOR
Mevzuat çalışmaları sürerken, ülke genelindeki Alevi dernek ve federasyonlarını tek çatı altında toplayacak ve Diyanet Vakfı gibi çalışacak kapsamlı bir Alevi Vakfı da kurulacak. Alevi açılımını yürüten Devlet Bakanlığı’nın desteği ile kurulacak vakıf, özerk yapıda, ‘Çatı vakfı’ görevi üstlenecek. Alevi Vakfı’nın giderleri, kamu kaynaklarınca karşılanacak.

SERTİFİKALI DEDELER
Alevi Vakfı, merkez ve şubelerden oluşacak. Vakıf, Çorum Hitit Üniversitesi Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi’nin desteği ile altı aylık seminerler düzenleyecek ve bu seminerlere katılacak Alevi dedelerine ‘İnanç Önderi’ sertifikası verilecek. Alevi dergahlarının temsilcilerinin de eğitmen olarak görev yapacağı seminerlere katılıp sertifika alan dedeler, ‘İnanç Önderi’ olarak cemevlerine atanıp, kamudan maaş alacaklar.

DERGAHLARIMIZI GERİ VERİN
Çalıştaylardan çekilen Alevi kuruluşları tepkili. Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş, ‘Bunlar Aleviliğin devletleştirilmesi politikası. İbadethane olan cemevleri ‘inanç ve erkan merkezi’ adıyla yapısından uzaklaştırılmak isteniyor’ dedi. Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Genel Başkanı Ercan Geçmez ise ‘Cemevleri inanç merkezi değil ibadethanedir. Alevilik vakıfla verilecek sertifikayla öğrenilmez. Ocak ve dergahlarımızı bize geri versinler’ diye konuştu.

SATATÜ ENGELİ AŞILACAK
Çorum Hitit Üniversitesi Hacı Bektaş Veli Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Osman Eğri, toplantıda alınan prensip kararlarını doğruladı ve cemevleri için öngörülen formulün Alevilik inanç ve kültürüne aykırı olmadığını belirtti. Eğri, ‘Yasal altyapısı hazırlanacak olan İnanç ve Erkan Merkezi ile Alevi Vakfı, yıllardır hukuki statü bekleyen Alevi inanç ve kültürünün, bozulmadan ve kamu kaynakları ile desteklenerek yeni kuşaklara aktarılmasını sağlayacak’ dedi.

DEVLET RESMEN TANIDI
Alevi Dernekleri Federasyonu Başkanı Avukat Metin Tarhan da şunları söyledi: ‘Cemevleri’nin hukuki bir satüye kavuşturulması son derece önemli. Böylece Alevilerin varlığı, devlet katında ve yasal mevzuatta ilk kez kabul edilmiş olacak. Atılan bu adımın karşısında durmanın Aleviler’e hiçbir yararı yok. Gelinen bu noktayı bir başlangıç olarak düşündük ve federasyon olarak destek kararı verdik.’